Onthaalgebouw Rubenshuis

Het Rubenssite-project bestaat uit de constructie van een nieuw gebouw in de centrale en historische wijk van Antwerpen. Dit gebouw wordt het nieuwe onthaalcentrum voor het Rubenshuis, waar de veelzijdige kunstenaar Peter Paul Rubens eeuwen geleden niet alleen woonde maar ook zijn atelier had. De nieuwbouw komt op een bouwterrein dat aan het museum en zijn tuin grenst.

Er worden zes bovengrondse verdiepingen en twee kelderverdiepingen voorzien. De bovengrondse verdiepingen zullen ruimte bieden aan een boetiek, een café, een leeszaal, een bibliotheek, alsook aan kantoorzones. In de eerste kelderverdieping zal een belevingscentrum worden ingericht, terwijl een technische ruimte en een archiveringszone het grootste deel van de tweede kelderverdieping zullen innemen.

BAM Interbuild bouwt in opdracht van de stad Antwerpen. De werken kaderen in een groter geheel van plannen die de volledige Rubens-site vernieuwd.

• Voorjaar 2022: start afbraakwerken Hopland
• Najaar 2022: werken aanleg van middenpartij tuin
• Januari 2023: start renovatie Rubenshuis
• 30 augustus 2024: Officiële opening nieuwbouw op Hopland
• 2030: opening vernieuwde Rubenshuis

En zo is het Rubenshuis op Rubens’ 450ste verjaardag in 2030 helemaal klaar voor de toekomst.

Het gebouw bevat 2 ondergrondse verdiepen waarvoor een bouwput tot -10m gegraven moet worden. Hiervoor wordt beschoeiing toegepast. Doel hiervan is een beschutte waterdichte ruimte te creëren bestaande uit CSM en VHP wanden verankerd in de ondoorlatende laag van de Formatie van Boom en aangevuld met een waterdichte tegenwand. Deze wand wordt tijdens de voorlopige fase door middel van trekankers en stempelraam verankerd. Het ontbreken van tussenkolommen in de centrale zone ondergronds om weerstand te bieden aan de opwaartse druk van water onder de funderingsplaat maakt de verankering van deze laatste door gelijkmatig verdeelde trekpalen noodzakelijk.

Deze complexe kelder wordt met een waterdicht membraam afgewerkt dat zich hecht met de betonwanden, om een hoge waterdichtings-garantie te bieden.

Volgens de architecturale visie wordt de structuur zo verdeeld dat er rechts en links twee kleine platen met een spanwijdte van +-3,5m uitgevoerd worden, en een grote centrale plaat met een spanwijdte van +-11 m. De verticale draagelementen bestaan hoofdzakelijk uit betonwanden. Plaatselijk worden er ook betongevulde stalen kolommen voorzien.

Door de grote overspanning van de centrale zone moeten een aantal zones in de grote overspanning van 11m met naspanning worden versterkt, gecombineerd met gewichtsbesparende isolatieblokken. De voor en achtergevel zijn volledig in glas uitgevoerd met een aluminium vliesgevelconstructie. Bepaalde delen worden in staal uitgevoerd.

De gevel wordt gesierd door opvallende architectonische beton-elementen. Thv elke etage worden betonnen luifels aan de gevel verankerd, waartussen slanke ronde verticale kolommetjes gemonteerd worden. In en op de luifels worden verder ook technieken geïntegreerd zoals verlichting, duivenwering en zonnenwering. De beton in zicht wordt ook binnen in het gebouw toegepast voor plafonds, bepaalde wanden en trappen.

Het interieur wordt gekenmerkt door afwerkingen van tapijt, polybeton, en grote aandacht voor het vaste meubilair. 3 grote ronde wenteltrappen van staal, afgewerkt met hout, kenmerken verder ook het interieur.

In het gebouw worden vele moderne technieken toegepast. Geothermische boringen tot 150m diep onder het gebouw zorgen met een warmtepomp voor verwarming en koeling. In de betonvloeren wordt betonkernactivering en vloerverwarming ingebouwd. Ventilatie systeem D is in het gebouw van toepassing. Zonnepanelen op het dak zorgen voor een extra deel hernieuwbare energie.

Grote uitdaging voor de uitvoering van de bouw zijn de logistieke organisatie, planning, en de vele complexe technieken die zijn toegepast in een relatief beperkt oppervlak. De complexe bouwput en de vele grote leveringen in de ruwbouwfase vragen een nauwkeurige timing, specifieke aanrijroutes, en logistieke samenwerking met onderaannemers, leveranciers, buurtwinkels, handelaars en stadsdiensten. De uitgraving van de bouwput gebeurt eveneens in samenwerking met dienst archeologie van de stad.

De zeer beperkte werfruimte en stockageruimte voor en achter het gebouw vragen just-in-time leveringen die nauwkeurige planning vragen.

Enkele cijfers

• 4.000m³ uit te graven grond
• 28 meter diep zijn de funderingen
• 10 meter diep is de kelder
• 1.400m³ stortbeton; ca 9m³ per betonmixer
• 350 ton wapeningsstaal, waarvan 200 ton te vlechten op de werf en 150 ton in prefab betonelementen
• 20 geothermische boringen op een diepte van 150m
• 456 cilindrische elementen; deze ronde kolommetjes in architectonisch beton worden tegen de voor-en achtergevel geplaatst. Ze hebben een diameter van 18cm en zijn 420cm hoog op het gelijkvloers en 340cm hoog op de verdiepen
• 800m² glas, verdeeld over de voor- en achtergevel
• 48 zonnepanelen
• 700 liter verf voor de schilderwerken